AŞIRI TERLEME HASTALIĞI / PSİKOLOJİK TERLEME

Ter bezlerinin vücut ısısını dengelemek amacıyla sıvı üretmesi terlemedir. Biyolojik olarak işlevsel bir amacı olan terleme, her insanda farklı düzeylerde olan, zaman zaman artabilen, zaman zaman vücudun belirli bölgelerinde olabilen, bazen nedeni anlaşılabilirken bazen ise anlaşılamayan bir durumdur. Vücut için zararlı maddelerin dışarı atılması, terleme sırasında vücuttaki yararlı bakterilerin çalışması, sıvı dengesinin korunması gibi terlemenin faydaları bulunmaktadır. Ancak aşırı terleme hastalığı (hiperhidroz) denilen durum, terlemenin gerekli işlevselliğinden sapan, faydalarından çok bireyin zararlarını görmeye başladığı, bireyler için problem olarak adlandırılabilecek bir hale gelmektedir. Aşırı terleme, nedenlere bağlı, hastalık sonucu, psikolojik, menopoz, aşırı kilo vb. nedenlerle olabilirken nedenlere bağlı olmayan şekilde, genetik faktörlerle, aile öyküsü ile de olabilmektedir. Aşırı terleme, farklı nedenlerle ortaya çıkabildiği gibi, bireyin yaşamında birçok farklı alanda sorunlara da yol açabilmekte, farklı problemleri tetikleyebilmektedir. Aşırı terleme hastalığı’na sahip olduğunu düşünen bireyler, aşırı terleme nasıl önlenir, aşırı terleme nasıl geçer gibi düşüncelere sahip olmaya başlamaktadır. Aşırı terleme ile ilgili bir şikayet oluştuğunda, bunun yaşamda bir problem haline geldiği düşünüldüğünde, altında yatan nedenleri anlayabilmek ve tedaviyi buna göre belirlemek önemlidir. Peki, aşırı terleme için hangi doktora gidilir ?  Eğer zihninizde aşırı terleme probleminizin nedenine dair bir fikir varsa buna yönelik bir doktora gidilebilir ancak bilinmeyen bir durumda ilk olarak dermatoloji ya da göğüs hastalıklarına gitmek mümkündür.

Terleme Psikolojik Olabilir mi ?

Burada belirtilmesi gereken en önemli noktalardan biri, son yıllarda değişen dünya koşulları ile birlikte stres faktörlerinin artması, çeşitli bağımlılıkların artması, psikolojik bozukluklar vb. psikolojik faktörler, aşırı terleme hastalığını fiziksel olduğu kadar psikolojik olarak da ortaya çıkartmaktadır. Yani aşırı terleme psikolojik mi, sorusunun cevabı, kesinlikle psikolojik olarak terlemenin büyük bir neden olarak karşımıza çıkabileceğidir ve bu psikolojik terleme olarak adlandırılmaktadır. Burada, aşırı terleme altında yatan nedenin psikolojik olduğunu birey kendisi fark ederse ilk olarak bir psikolojik yardım için başvurabilir veya terlemesinin altında yatan nedenin fiziksel olmadığının anlaşılması için hastanede yapılacak tıbbi test ve raporlar sonucuyla psikolojik destek almaya başlayabilir.

Psikolojik Terleme

Bireylerin psikolojisinin sadece zihin içerisinde problemlere yol açmadığı, bireyin sadece ruhsal sıkıntılar yaşamasına sebep olmadığı bilinmektedir. Birçok psikolojik durum, bireylerin fiziksel durumlarına da etki etmekte, bazen bu durum kalıcı fiziksel durumlar gibi görünmektedir.
Psikolojik terleme, bireyin normal terleme sınırları dışarısında kalır derecede, soğuk havalarda terleme, gün içinde çok sık terleme, terleme problemi yüzünden gündelik yaşantısını aksatma gibi normal dışı terlemesinin,  fizyolojik temelinin olmaması yani bireyin belirli bir rahatsızlığı (guatr, şeker, tansiyon, menopoz vb.) olmadığı durumlarda, bazen geçici heyecan, stres yaratan durumlarla kısa süreli ortaya çıkan bazen ise daha uzun süreli olan terleme şeklidir. Bir bakıma, psikolojik rahatsızlık veya psikolojik gerginlik, stres yaratan durumların bireylerin sinir sistemlerini, hormonlarını, etkilemesi ve bunlarla beraber kişinin elinin, yüzünün, veya tüm vücudunun psikolojik olarak terlemeye yol açması denebilir.

Psikolojik Terlemenin Nedenleri

Psikolojik terleme, bazı olaylar, duygularla ortaya çıkabildiği gibi genel duygudurumla da ilgili olabilir. Genel olarak psikolojik olarak terlemenin nedenleri ise ;

• Aşırı öfke hissetme
• Stresi arttıracak olaylar yaşama veya stresin fazla olduğu koşullarda yaşama ( iş görüşmesi, yeni biriyle tanışma, okul değişikliği, taşınma vb.)
• Korku hissi ( deprem, yangın vb. afet travmaları sonrası, taciz vb. travmatik anılar sonrası, eve hırsız girdikten sonra evde tek kalmada korku, korkulan bir hayvanla yan yana gelme)
• Üzüntü (boşanma, sevgiliden ayrılma, sevilen birinin kaybı vb.)
• Heyecan (topluluk önünde konuşma vb. heyecan yaratabilen durumlar)
• Kaygı (üniversite sınavı vb. süreçler)

Tüm bunlar psikolojik olarak bireyin terlemesine yol açabilmektedir. Bu süreçler psikolojik terlemeye yol açarken, bir saatlik de olabilir bir günlük de olabilir. Bazı durumlarda yaşanılan duygunun büyüklüğü ile psikolojik terlemenin süresi ve seviyesi artmaktadır. Ancak, bireyin anksiyete bozukluğu, kaygı bozukluğu, depresyon, okb gibi psikolojik rahatsızlıklarının olduğu durumlarda da aşırı terleme hastalığı eşlik edebilmekte, birey psikolojik olarak terleme durumuna uzun süre maruz kalabilmektedir.

Psikolojik Terleme Belirtileri

Psikolojik terleme belirtileri ile diğer nedenlerden kaynaklı terlemelerin nedenleri birbirlerine benzeyebildiğinden, öncelikle bireyin öyküsünün bilinmesi, görülen belirtilerin saptanması ve daha sonra bu belirtilerin üzerinde bir inceleme yapılması unutulmamalıdır. Ancak genel olarak psikolojik terleme denildiğinde şu belirtiler görülebilmektedir ;

• Fizyolojik olarak bir problemin olmadığı durumlarda terleme
• Psikolojik el terlemesi ( heyecan, kaygı, stres durumlarında ellerin uzun süre aşırı derecede terleyerek ıslanması)
• Başın aşırı terlemesi
• Yüz terlemesi (fasiyal hiperhidroz)
• Soğuk havalarda terleme
• Gece uykuda aşırı terleme
• Hayatın akışını, düzenini, kalitesini bozacak derecede terleme
• Anksiyete bozukluğu, kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıkların var olması da terlemenin psikolojik olup olmadığını anlamayı sağlayabilmektedir.

Psikolojik Terleme Tedavisi

Psikolojik terlemeye çözüm için, öncelikle aşırı terleme hastalığı olan bireyde terleme psikolojik mi, bakılmalıdır. Bireyin terlemesinin sebebinin psikolojik olduğu belirlendiğinde, hangi psikolojik faktörlerin bu terlemeye sebep oluşturduğunu anlamak amacıyla birey psikolojik destek almalı, sebeplerini bir uzmanla beraber keşfederek incelemelidir. Psikolojik destek ile, psikolojik terleme nasıl önlenir, aşırı terleme nasıl önlenir ? Bireyin yaşadığı duruma yönelik, stres oluşturan durumları, kaygı veren olayları çözmek için psikoterapiye başlanarak, öncelikle sorunun başlangıcı ve kökeni çözülür. Sorun psikolojik destek ile çözüldüğünde, psikolojik terleme de çözülecektir.